Checklist: waar moet de huisvesting van een arbeidsmigrant aan voldoen?

De woningnood en de vraag naar arbeidsmigranten roept vragen op rondom de huidige situatie in huisvesting van arbeidsmigranten. Vaak komen inspectie-instellingen nog schrijnende situaties tegen van veel mensen in een te kleine en/of onveilige leefruimte. In sommige gevallen krijgen arbeidsmigranten geen of onjuiste informatie over hun verblijf en worden ze aan hun lot overgelaten.

Het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten pleit voor een betere positie van arbeidsmigranten op de arbeidsmarkt. Daaronder valt ook huisvesting. Waar moet je op letten bij de huisvesting van een arbeidsmigrant? Met een checklist en een infographic leggen we dat stapsgewijs uit.

Wetsvoorstel goed verhuurderschap

Per 1 juli 2023 wordt een nieuw wetsvoorstel van kracht voor de huisvesting van arbeidsmigranten. Met als doel om de woonruimte te verbeteren voor arbeidsmigranten. In dit wetsvoorstel staan normen waar je als uitzendorganisatie of huisbaas minimaal aan moet voldoen in het kader van goed verhuurderschap. Een kanttekening: goede huisvesting van arbeidsmigranten is (nog) niet verplicht. Daar brengt dit wetsvoorstel verandering in. Daarin zijn aanbevelingen opgenomen waar je als werkgever, uitzendbureau of huisbaas op moet letten.

6 stappen voor de huisvesting van arbeidsmigranten

1. Informeer bij de gemeente voor een vergunningsplicht

Volgens het nieuwe wetsvoorstel goed verhuurderschap mogen gemeenten nu zelf eisen stellen aan een vergunningsplicht voor verhuurders. Het kabinet ondersteunt de gemeenten daar financieel bij. Per gemeente kunnen de wooneisen hiervoor verschillen. Wat staat er in een vergunningsplicht voor verhuurders?

• De manier waarop de verhuurder aantoont hoe die invulling geeft aan de regels van goed verhuurderschap;
• Ook het maximaal aantal personen per ruimte is hierin vastgelegd;
• De eisen voor de voorzieningen in basisbehoeften om te koken, wassen et cetera. Het bouwbesluit is hiervoor leidend. Gemeenten kunnen daarnaast normen voor het SNF en/of het AKF-keurmerk opnemen in het lokale vergunningsbeleid.
• Als de verblijfsruimte een woonruimte betreft dan kunnen gemeenten ook voorwaarden stellen aan de hoogte van de huurprijs en het onderhoud.

2. Zorg voor een gescheiden arbeidsovereenkomst en huurcontract

Met een nieuw wetsvoorstel op komst komen er veranderingen voor de huisvesting. Het wetsvoorstel goed verhuurderschap geldt als een landelijke basisnorm voor huisvesting. De belangrijkste verandering is dat een arbeidsovereenkomst gescheiden moet zijn van het huurcontract. Zo raakt een arbeidsmigrant bij ontslag niet gelijk zijn woonruimte kwijt.

3. Denk aan de normen van Stichting Normering Flexwonen

Stichting Normering Flexwonen is ontstaan vanuit de Nationale Verklaring Tijdelijke huisvesting arbeidsmigranten. In maart 2012 hebben een groot aantal partijen deze verklaring ondertekend. Denk aan de ABU, NBBU, de minister van Binnenlandse Zaken, de VNG, Aedes, VIA, vakbonden en verschillende gemeentes. Met de ondertekening stemmen deze partijen in met een inspanning voor een goede huisvesting die voldoet aan de SNF-normen.

Eisen voor de woonruimte

Sommige brancheorganisaties verplichten hun leden om alleen samen te werken met organisaties die het SNF-keurmerk hebben. De ABU heeft hun leden ook verzocht om voor 1 april 2023 het splitsen van het huurcontract en de arbeidsovereenkomst al in orde te maken. Zo lees je terug in dit artikel over het wetsvoorstel. Zo heb je meer zekerheid dat de organisaties voldoen aan een goede huisvesting voor arbeidsmigranten. Want organisaties met het SNF-keurmerk moeten voldoen aan bepaalde eisen voor de huisvesting van arbeidsmigranten. De eisen gaan over:

• Hygiëne
• Kwaliteit
• Ruimte en privacy
• Oppervlakte
• Sanitair
• Veiligheid
• Voorzieningen

SNF-register

Huisvestingslocaties met een SNF-keurmerk worden jaarlijks gecontroleerd of ze nog aan de norm voor goede huisvesting van arbeidsmigranten voldoen. De Stichting Normering Flexwonen werkt samen met inspectie-instellingen die de controles uitvoeren voor het behoud van het keurmerk. Voldoe je daaraan, dan komt jouw onderneming in het SNF-register. Als blijkt dat je niet aan de voorwaarden voldoet, dan word je uit het register geschrapt. Heb je geen SNF-keurmerk meer en kun je zelfs het lidmaatschap bij de NBBU verliezen.

Toekomstige samenwerking

Momenteel zijn de bestuurders van Stichting Normering Flexwonen (SNF) en het Agrarisch Keurmerk Flexwonen (AKF) bezig met een samenwerking voor de integratie van beide keurmerken. Samen streven ze naar een betere huisvesting met uiteindelijk één keurmerk die de kwaliteit van huisvesting toetst.

Goed om te weten is dat beide partijen hier nog mee bezig zijn. Het moment van de definitieve integratie van de keurmerken hangt af van de uitspraken en de tijd die nodig is voor accreditatie. Eind 2023 wordt naar verwachting met één keurmerk voor de huisvesting van arbeidsmigranten gewerkt.

4. Houd rekening met de nieuwe oppervlaktenorm

De oppervlaktenorm van het Bouwbesluit is leidend bij de handhaving van de wet goed verhuurderschap. Met inwerkingtreding van de Omgevingswet (Ow) kunnen gemeenten de 15 vierkante meter norm per arbeidsmigrant zelf regelen.

5. Zorg voor een net verblijf

Los van de normen die gelden voor een goede huisvesting wil je dat arbeidsmigranten in de tijd dat ze hier verblijven een fijne leefruimte hebben. Denk aan een kamer met een raam, zodat er ook frisse lucht naar binnen kan. Een deur die afgesloten kan worden, zodat de arbeidsmigrant ook privacy heeft. En een plek waar ze tot rust kunnen komen na een lange werkdag om op te laden.

6. Informeer de arbeidsmigrant

En niet geheel onbelangrijk: informeer de arbeidsmigrant over zijn of haar verblijf in Nederland. Een soort van onboarding van de arbeidsmigrant. Zorg bijvoorbeeld voor een buddy op locatie die de arbeidsmigrant wegwijs kan maken. Ook leuk om naast de route informatie te delen over interessante bezienswaardigheden in de buurt van de verblijfplaats. Daarmee maak je echt het verschil.

Infographic, artra

Anoniem meldpunt gemeenten

Gemeenten moeten verplicht een meldpunt hebben, waar je gratis en anoniem meldingen over ongewenst verhuurgedrag kunt doen. Daarbij stelt het kabinet gemeenten meer verantwoordelijk voor het toezicht en handhaven op de wet goed verhuurderschap.

Ben je benieuwd naar inspirerende voorbeelden in huisvesting van arbeidsmigranten?

Lees dan ook: 3 inspirerende voorbeelden van de huisvesting van arbeidsmigranten