Bob Weghorst is directeur Payroll bij Timing/Persoonality. Hij heeft een zeer uitgesproken mening over de WAB, het imago van ‘flex’ en payrolling. De geboren en getogen Tukker heeft een achtergrond in de accountancy en is reeds jaren MT-/directielid. Ik spreek Bob Weghorst in het kantoor van Timing/Persoonality in Apeldoorn. Een mooi pand, een voormalig bankkantoor. “En de kluis zit er nog in.”
Veel aanmoediging heeft de bevlogen Weghorst niet nodig. Hij steekt meteen van wal. Op mijn openingsvraag waarom Weghorst, in tegenstelling tot veel concurrenten, nog in payroll gelooft, volgt een relaas uit het hart. Weghorst: “Ik geloof in goede payrolldienstverlening. Een gemiddelde MKB’er heeft moeite met alles wat met personeel te maken heeft, zoals belastingen en bijzondere bedingen. Bedrijven tot 25, 30 medewerkers zijn nog te afhankelijk van allerlei externe partijen, zoals administratiekantoren, verzekeraars, Arbodiensten, UWV en Belastingdienst. Tussen de ondernemer en deze externe partijen loopt een continue stroom van contactmomenten, mailtjes, facturen, etcetera. Dat legt veel beslag op de tijd van de ondernemer. Dat nemen wij weg met onze dienstverlening. We sturen er dan ook op dat ondernemers hun hele personeelsbestand bij ons onderbrengen.”
Weghorst vervolgt: “Ook vanuit HR-oogpunt willen wij de ondernemer maximaal faciliteren. Tevreden medewerkers presteren immers beter. Wij ondersteunen niet de volledige cyclus van functionerings- en beoordelingsgesprekken, maar vinden het wel zeer belangrijk dat je met medewerkers praat. Even een momentje pakken om bij stil te staan. ‘Wat wil je als medewerker?’ ‘Hoe ziet je ontwikkelingstraject eruit?’ Echte aandacht dus voor medewerkers. Dan daalt het ziekteverzuim. Dat faciliteren wij, zonder dat we zelf bij die gesprekken aanwezig zijn. Dát maakt ons anders dan flexpayrollers en het geeft de ondernemer rust.”
Dat Persoonality payrolling uiterst serieus neemt en het anders aanpakt dan andere payrollers blijkt wel uit het feit dat zij een eigen cao heeft afgesloten. “Als Persoonality hebben we met vakbond LBV een cao afgesloten. Wij kennen geen partijen die het op deze zelfde wijze doen. De cao is afgesloten met onze ontzorgpropositie in het achterhoofd. De ondernemer moet ontzorgd worden. Vanuit die ontzorggedachte positioneren we uitzenden bewust naast payrollen. En dat faciliteren we vanuit de cao. Uiteraard is het arbeidsvoorwaardenbeleid van onze opdrachtgever uitgangspunt voor de beloning van payrollmedewerkers. Dat deden wij ook reeds voor de invoering van de WAB. We willen echt dat medewerkers tevreden zijn. Tevreden medewerkers presteren immers beter. Een groot deel van de medewerkers heeft een contract voor onbepaalde tijd. Mede daarom moet je het niet onder de uitzend-cao doen. Dat kunnen we veel beter onder onze eigen cao faciliteren.”
Dat Persoonality de werkgeversrol serieus neemt blijkt ook uit het feit dat zij veel een zeer actieve rol vervult bij het voorkomen van verzuim en het reduceren van de verzuimduur. “Wij hebben uitdrukkelijk aandacht voor verzuim. Dat trekken we naar ons toe. We kunnen misschien niet altijd een passende oplossing bij arbeidsongeschiktheid bieden, maar het is wel makkelijker. Ook bij ontslag of een arbeidsconflict is het makkelijker om passende vervangende arbeid te vinden. Weghorst geeft als voorbeeld een kok die in conflict kwam met de nieuwe eigenaar van een restaurant. De kok meldde zich ziek. Dat is ons risico. Maar met ons grote netwerk kunnen we dan op zoek naar een alternatief. Voor deze kok hadden we dan ook snel een alternatieve werkplek gevonden.”
Nog een voordeel van payrolling is de verbondenheid die payrollmedewerkers voelen bij de opdrachtgever. “Dat is bij de gemiddelde uitzendkracht heel anders.”
En dan komt het gesprek onvermijdelijk op de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB). Via verschillende kanalen heeft Weghorst al laten weten dat hij de WAB een gedrocht vindt. De wet appelleert volgens hem veel te veel aan het idee van doorgeslagen flex. “Ik heb me echt kwaad gemaakt over de WAB. Ik vind dat werkgeversorganisaties niet goed hebben geacteerd. Iedereen papegaait over doorgeslagen flex. ‘Dus moeten we de uitzendbranche eens gaan aanpakken’, zo is de teneur. Dat heb ik ook zo bij de ABU aangegeven. Zij mag vaker roepen dat dit onzin is. Mijn vertrouwen in de politiek is echt afgenomen in de aanvliegroute naar invoering van de WAB. Waarom benoemt niemand de feitelijke cijfers? Uitzendkrachten maken slechts 3 procent uit van alle arbeidskrachten in Nederland. Dat is net iets meer dan 10 procent van de totale flexschil. Ik heb af en toe het gevoel dat ik roepende ben in de woestijn. Door bepaalde mensen worden nu bewust verkeerde cijfers geroepen. Dat is echt fout! Dat moet gecorrigeerd worden.”
En die discussie over doorgeslagen flex wordt ook nog eens gevoed door andere uitwassen, zoals de berichten over discriminatie door uitzendbureaus. Weghorst: “Die discussie over discriminatie, daar hebben we ons als uitzendbranche veel te veel in mee laten trekken”. Het is een maatschappelijk probleem, dus ook bij de opdrachtgevers. Soms zijn uitzendbureaus daarin meegegaan. Dat is absoluut fout, onacceptabel, laat ik dat vooropstellen. Maar in de kern is het een diepgeworteld maatschappelijk probleem. Dát moet je aanpakken. Niet enkel de vinger wijzen naar de flexbranche!”
Van discriminatie stapt Weghorst over op een ander beladen dossier: zzp’ers. “Het kabinet heeft ‘zzp’ laten gebeuren. En die €16 per uur voor zzp’ers aan de onderkant, dat is veel te weinig. We laten het gebeuren. Zelfs de FNV omarmt zzp’ers om maar leden te krijgen. Zo geven we gelegenheid om te concurreren op arbeidsvoorwaarden en blijven wij honderdduizenden oneigenlijke ZZP-constructies faciliteren.”
“En daarom was ik zo tegen de WAB. Die wet is gewoonweg gebaseerd op verkeerde uitgangspunten. Veel te veel vanuit het onderbuikgevoel geredeneerd. Gebaseerd op oude verhoudingen op de arbeidsmarkt. Gebaseerd op dat principe ‘doorgeslagen flex’. Het lijkt wel alsof het beeld bestaat dat werkgevers personeel aannemen om ze zo snel mogelijk weer te ontslaan. Dat is natuurlijk absoluut niet zo! Een ondernemer wil goed zijn voor zijn personeel. Personeel dat hij keihard nodig heeft. Het idee dat werkgevers werknemers benadelen is niet meer van deze tijd. Ik ben qua politieke kleur liberaal, maar nog steeds wel ‘roodgekleurd’. Ik erger me aan het huidige ondernemertje pesten. Die WAB kost de BV Nederland enorm veel geld. En medewerkers die er voordeel van moeten zouden hebben, hebben dat nauwelijks.”
“De ABU wil zich sterk maken voor het aanpakken van malafide bureaus. Dat is een goed uitgangspunt, daar ben ik voor. Het is echter vervelend dat bij mensen enkel de krantenkop blijft hangen, als Jurrien Koops (directeur ABU, red.) dat roept in een interview. De schijn dat uitzendbureaus per definitie malafide zijn moeten we vermijden. Dat is aantoonbaar onjuist. Het is koren op de molen van criticasters van de uitzendbranche. Net als berichten over 1.800 Polen die frauderen met ziektewet-uitkeringen. Ook niet goed, moet zeker iets aan worden gedaan. Echter, het resulteert wederom in de bevestiging dat arbeidsmigranten per definitie de zaak bedonderen. Dat is ook aantoonbaar onjuist. Het leidt tot allerlei populistische uitspraken. Dat zorgt voor politici die met headlines proberen te scoren om maar aan tafel te komen bij Jinek of Op1. Het is niet de inhoud die nog telt, maar enkel de headline. En de reactie is meteen: Grenzen dicht. En dat is zeker niet de juiste reactie!”
Overigens heeft Weghorst nog wel een ‘mooie herinnering’ aan de WAB. “Op de dag voor de plenaire behandeling van het WAB-wetsvoorstel ben ik geïnterviewd voor een groot achtergrondartikel over payrolling. In plaats van een heel artikel werd zo’n beetje alleen de headline gepubliceerd: ‘Payrollers schuiven op richting uitzendbranche.’ Dat werd benoemd in het parlement. Nu zijn we ook formeel onderdeel van de wetshistorie…
Tot slot benadrukt Weghorst dat er zeker nog toekomst is voor payrolldienstverlening. “Als gevolg van de invoering van de WAB hebben veel payrollers een beetje allocatie toegevoegd en zijn nu uitzender. Maar die switch hoef je dus helemaal niet te maken. Dat willen wij ook niet. Wij willen de ondernemer ontzorgen en goed zijn voor payrollmedewerkers. En dat kan gewoon!”
Tot januari 2020 waren uitzenden en payrollen in juridische zin gelijk. Ze vielen tot die datum beide onder de wettelijke definitie van de ‘uitzendovereenkomst’. In de WAB heeft payrolling een eigen definitie gekregen:
Het op basis van een overeenkomst van opdracht, die niet tot stand is gekomen in het kader van het samenbrengen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, ter beschikking stellen van een arbeidskracht, om onder toezicht en leiding van de opdrachtgever, anders dan krachtens een met deze gesloten arbeidsovereenkomst, arbeid te verrichten, waarbij degene die de arbeidskracht ter beschikking stelt alleen met toestemming van de opdrachtgever bevoegd is deze arbeidskracht aan een ander ter beschikking te stellen.
De payrollwerkgever mag dus geen allocatiefunctie (het bij elkaar brengen van vraag en arbeid op de arbeidsmarkt) vervullen. Bovendien moeten werknemers exclusief aan de opdrachtgever ter beschikking worden gesteld.
Marco Hendrikse, manager marketing & content van artra en de Academy for Recruitment. Schrijft over ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, recruitment en HRM.